Bại Não Là Gì? Phân Loại Bệnh Bại Não Như Thế Nào?

Căn bệnh nào chắc chắn là một trong những căn bệnh nguy hiểm về não để lại di chứng suốt đời cho người bệnh. Cùng tìm hiểu về bệnh bại não ngay dưới đây để biết rõ hơn về khái niệm, nguyên nhân và cách phân loại bệnh bại não nhé!

1. Bại não là gì?

Bại não là một thuật ngữ chỉ một căn bệnh gây ra khi não bị tổn thương khiến nó không thể phát triển theo thời gian. Không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe, căn bệnh này cần làm giảm đáng kể chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Nguyên nhân gây bại não có nhiều và khá đa dạng, tuy nhiên có thể phân thành 3 loại chính: nguyên nhân trước khi sinh, trong khi sinh và sau khi sinh cho đến khi trẻ dưới 5 tuổi.

Hậu quả mà bệnh bại não mang lại ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động, hành vi và trí não của trẻ nhỏ. Không chỉ vậy, gia đình và sự phát triển của xã hội cũng bị ảnh hưởng tiêu cực từ bệnh bại não.

Về cơ bản, một hoặc nhiều bộ phận của não bị tổn thương, khiến cơ thể con người không thể hoạt động bình thường. Ảnh hưởng đến vận động chỉ là một trong những hậu quả của bệnh bại não.

Ngoài ra, các khuyết tật khác cũng được ghi nhận như chậm phát triển trí tuệ, rối loạn học tập, thay đổi hành vi hoặc một số rối loạn về ngôn ngữ, thị giác và thính giác, v.v.

Hiện nay, tỷ lệ trẻ bại não trên toàn thế giới ước tính là 2/1000. Đặc biệt, tỷ lệ bé trai mắc bệnh này cao hơn bé gái.

Bại não là gì?

2. Nguyên nhân của bệnh bại não

Nguyên nhân bại não khá đa dạng, nhưng có thể phân thành các nhóm sau:

2.1 Nguyên nhân trước khi sinh

– Nhiễm trùng khi mang thai

Khi mang thai, bà bầu có thể mắc các loại virus nguy hiểm như rubella và một số loại virus khác. Khi mang thai 3 tháng đầu, những loại virus này sẽ để lại những tổn thương cho não bộ của thai nhi, là cơ sở để gây ra bệnh bại não cho trẻ sơ sinh.

Một số dạng nhiễm trùng khác như nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc nhiễm trùng nước ối cũng khiến trẻ có nguy cơ bị bại não hoặc sinh non.

– Thiếu oxy lên não của thai nhi

Trong quá trình mang thai, thai nhi có thể bị tách khỏi thành tử cung, chức năng của bánh nhau bị suy giảm hoặc chảy máu vì nhau tiền đạo, khi đó lượng oxy cung cấp cho thai nhi cũng bị giảm đi. Thiếu oxy cũng là một trong những yếu tố gây bại não.

– Các nguyên nhân và bất thường khác

Ngoài hai nguyên nhân chính trên, khi mang thai, cấu trúc hệ thần kinh bất thường bẩm sinh cũng có thể gây ra bại não. Hoặc nếu mẹ là người mắc bệnh tuyến giáp, tiểu đường thai kỳ,… cũng góp phần làm cho hệ thần kinh bị tổn thương.

Mặt khác, rất có thể trong gia đình của trẻ có tiền sử bị bại não, yếu tố này có thể được di truyền. Một số thai phụ sử dụng thuốc mà không hỏi ý kiến ​​bác sĩ khi mang thai có thể dẫn đến nhiễm độc thai nhi.

Nguyên nhân của bại não

2.2 Nguyên nhân trong quá trình sinh đẻ

– Sinh non, nhẹ cân

Trẻ sinh trước 37 tuần tuổi được gọi là sinh non. Trẻ sinh non từ tuần thứ 32 đến tuần thứ 28 của thai kỳ có nhiều nguy cơ bị nhiễm trùng bại não hơn những trẻ sinh non khác. Để lý giải cho vấn đề này, các bác sĩ đã chỉ ra nguy cơ xuất huyết não cao đối với những trường hợp sinh non.

Trẻ sinh non thường khá nhẹ cân, nếu trẻ sinh non dưới 1500 gam thì nguy cơ bại não cũng cao hơn rất nhiều.

– Ngạt ngạt khi chuyển dạ và sinh nở

Như đã nói, thiếu oxy có thể gây tổn thương não nghiêm trọng ở trẻ sơ sinh. Khi chào đời, trẻ bị ngạt thường không khóc, thay vào đó, da của trẻ chuyển sang màu tím. Đây là lúc bạn cần được chăm sóc khẩn cấp. Tuy nhiên, các trường hợp trẻ sơ sinh bị ngạt dẫn đến bại não chỉ chiếm một số ít trong tổng số các trường hợp trẻ sơ sinh bại não.

2.3 Nguyên nhân sau khi sinh

– Xuất huyết não

Trong quá trình chăm sóc trẻ sơ sinh, nếu lượng vitamin K không được cung cấp đủ cho bé rất dễ dẫn đến tình trạng xuất huyết não ở bé. Đặc biệt đối với các nước đang phát triển như Việt Nam, tỷ lệ biến chứng bại não do xuất huyết não có phần cao hơn. Thiếu vitamin K không phải là nguyên nhân duy nhất gây xuất huyết não ở trẻ em, một số bệnh rối loạn đông máu còn là nguyên nhân dẫn đến xuất huyết não và sau đó là bại não.

– Da vàng

Nhiều người thường xem nhẹ vấn đề vàng da ở trẻ em. Bạn nên phân biệt giữa vàng da sinh lý bình thường và vàng da nhân.

Vàng da sinh lý chỉ là hiện tượng diễn ra trong thời gian ngắn. Khoảng 2 đến 4 ngày sau khi sinh, em bé của bạn có thể sẽ bị vàng da mà không có bất kỳ triệu chứng nào khác. Thời gian để trẻ khỏi vàng da sinh lý là khoảng 1 – 2 tuần tùy theo độ tuổi của trẻ.

Đối với trường hợp vàng da nhân, khi nồng độ sắc tố bilirubin trong máu tăng cao, gan không thể chuyển hóa và đào thải ra ngoài sẽ dẫn đến vàng da. Các sắc tố này được lắng đọng trong các nhân đáy của não, dễ phá hủy cấu trúc của các nhân cơ bản này.

Để phân biệt hai loại tình trạng này, đối với vàng da bệnh lý, bạn có thể phân biệt bằng cách quan sát màu vàng trên cơ thể của trẻ là đậm hay nhạt, trên mắt có vàng hay không. Bạn cần theo dõi sát sao trẻ để tránh tím tái hoặc các vấn đề về tổn thương não.

– Lượng đường trong máu thấp sau khi sinh

Không giống như thiếu oxy lên não, tổn thương não do lượng đường trong máu thấp sau khi sinh là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến bại não. Khi lượng đường trong máu quá thấp, trẻ sẽ hôn mê, suy hô hấp và bại não.

– Các bệnh nền về não

Đối với nhiều trẻ bị tổn thương não từ sơ sinh đến 5 tuổi như chấn thương sọ não hoặc viêm màng não, những tổn thương này thường có thể chuyển thành bại não nếu không được theo dõi cẩn thận. nhiều hơn.

Nguyên nhân gây bại não khá đa dạng

3. Phân loại bại não

Để tìm hiểu thêm về bệnh bại nãobạn cần tìm hiểu cách phân loại thông qua các tiêu chí sau:

3.1 Phân loại bại não theo loại lâm sàng

– Bại não co cứng

Bại não liệt cứng chiếm 70 – 80% tổng số ca bại não hiện nay. Khi trẻ bị liệt cứng thường bị co cứng cơ, các hoạt động vận động bị cản trở do não bị tổn thương nghiêm trọng. Trong đó bại não co cứng được chia thành các dạng sau:

+ Liệt cứng 2 chi dưới.

Đối với bệnh bại não co cứng chi dưới, cơ đùi của trẻ bị co cứng khiến chân của trẻ có dáng đi bắt chéo chân đặc trưng.

+ Liệt nửa người

Trẻ có thể bị liệt nửa người bên trái hoặc bên phải, thường thì chi trên sẽ nặng hơn chi dưới.

+ Liệt tứ chi

Đây là trường hợp nặng nhất vì trẻ bị liệt cả chi trên và chi dưới đồng thời các cơ vùng thân cũng bị co cứng gây tàn phế nặng.

– Bại não có thể nhảy múa hoặc bị kích động

Đây là một dạng bại não hiếm gặp, biểu hiện ở sự thay đổi thất thường của trương lực cơ như trẻ không kiểm soát được hành động của mình. Trẻ không kiểm soát được hành động của bản thân, khó nói, khó nuốt, v.v.

– Bại não mất điều hòa

Mất điều hòa khiến trẻ khó phối hợp hoạt động và giữ thăng bằng tư thế. Khả năng thực hiện các động tác nhịp nhàng giảm sút rõ rệt, trẻ không thể thực hiện các động tác vỗ tay nhịp nhàng hay viết các chữ cái một cách nhuần nhuyễn.

– Bại não phối hợp

Đây là một loại bệnh bao gồm cả chứng co cứng và liệt ruột. Những trường hợp này thường bị tàn phế nặng nên khó có thể sinh hoạt bình thường.

Tiêu chí phân loại bại não

3.2 Phân loại theo mức độ nghiêm trọng

Một cách khác để phân loại bệnh bại não là theo mức độ nghiêm trọng của nó. Theo đó, căn bệnh này được phân thành ba mức độ khác nhau là bại não nhẹ, trung bình và nặng.

3.3 Dấu hiệu phát hiện sớm trẻ bại não

Vì đây là căn bệnh nguy hiểm nên bạn cần nhanh chóng phát hiện sớm nhất trẻ bị bại não qua một số triệu chứng sau:

– Khi mới sinh ra, trẻ không khóc được ngay hoặc tiếng khóc yếu ớt, cơ thể trẻ tím tái hoặc trắng bệch.

– Sau khi sinh, bé không cử động được hoặc không ngóc đầu lên được.

– Trẻ bị liệt cứng gây khó khăn trong việc tắm rửa, ăn uống.

– Trẻ bị co giật, bất tỉnh, sùi bọt mép, …

– Trẻ chậm ngồi, bò, khó giữ thăng bằng, đi lại không nhịp nhàng.

Khó khăn khi cầm hoặc thực hiện các chuyển động đơn giản.

– Kỹ năng giao tiếp còn hạn chế, trẻ khó nhận ra cha mẹ, người thân.

– Trẻ không có phản ứng với môi trường bên ngoài hoặc người thân.

Trẻ không thể hiện tình cảm hoặc phản ứng với âm thanh.

– Trẻ không bộc lộ cảm xúc vui thích hoặc không bộc lộ cảm xúc qua nét mặt.

– Trẻ thường xuyên chảy nước dãi, sặc sữa, khó bú sữa, v.v.

– Ngoài ra, nếu trẻ có các biểu hiện khác như trợn mắt, mất thị lực hoặc méo miệng thì bạn cũng nên theo dõi để phát hiện bệnh bại não càng sớm càng tốt.

Biểu hiện của bại não

Có thể nói đây là một căn bệnh phức tạp và vô cùng nguy hiểm. Nguyên nhân Nguyên nhân bại não cũng rất đa dạng. Hiện nay, việc điều trị bệnh bại não cũng đang gặp rất nhiều khó khăn bởi tính chất phức tạp của căn bệnh này. Bạn nên tìm hiểu rõ nguyên nhân, chủ động có biện pháp phòng tránh, đồng thời phát hiện trẻ bị bệnh càng sớm càng tốt để tránh bệnh nặng thêm.